تغذیه درمانی دربیماری های غده تیروئید
تیروئید غده ای کوچک،پروانه ای شکل می باشد که درقسمت زیر ناحیه Adams apple قرارگرفته است، وزن آن کمتر از یک اونس می باشد، این غده هورمونهایی ترشح می نماید که برای تمامی ارگانها، بافتها و سلولها در بدن موردنیاز بوده و دارای تاثیرات بسیار زیادی در سلامتی می باشد.
-ترشح هورمونهای تیروئیدی تحت تاثیر هورمون محرک تیروئید TSH می باشد که ازغده هیپوفیزترشح می گردد
-زمانی که غده تیروئید تحریک می گردد دو هورمون عمده T3 وT4 از آن ترشح می گردد(که عدد 3 و4 بیانگر تعداد مولکولهای ید موجود در ساختار این هورمونها می باشد.)
- هورمون T3 فعالترین شکل هورمون تیروئیدی دربدن می باشد
هورمونهای تیروئیدی اعمال متعددی دربدن تنظیم می نمایند که از آن جمله می توان متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین، تنظیم دمای بدن و ضربان قلب را نام برد
-هورمون تیروئید کلسیتونین را نیز ترشح می نماید که این هورمون به تنظیم غلظت کلسیم دربدن کمک می نماید.
پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)))
هیپرتیروئیدیسم شرایطی است که در آن غده تیروئید شما مقادیر بالایی از هورمون تیروکسین را ترشح می کند، علائم هیپرتیروئیدیسم عبارتند از:
• به صورت معنی داری متابولیسم بدن شما بالا می رود.
• می تواند سبب کاهش وزن ناگهانی شما شود.
• ضربان قلبتان را تند یا نامنظم می کند.
• افزایش تعریق خواهید داشت.
• با عصبانیت یا کج خلقی روبرو خواهید شد.
هیپرتیروئیدیسم می تواند عواقب متعددی را به دنبال داشته باشد که عبارتند از:
• مشکلات قلبی: یکی از جدی ترین مشکلات هیپرتیروئیدیسم درگیر کردن قلب است که شامل افزایش ضربان قلب و ضربان نامنظم قلب است که این عوارض با درمان مناسب قابل درمان هستند.
• شکنندگی استخوان: هیپر تیروئیدیسم درمان نشده می تواند سبب ضعف و شکنندگی استخوان ها (استئوپروز) شود مقاومت استخوان های شما تا حدی به مقدار کلسیم و سایر مینرال های موجود در آن ها بستگی دارد مقادیر بالای هورمون تیروئید توانایی بدن برای نگهداری کلسیم در استخوان ها را ضعیف می کند.
• مشکلات چشم: افرادی با بیماری چشمی Gravesدچار مشکلات چشمی مانند بیرون زدگی ، قرمزی و یا تورم ،حساسیت به نور ،دید تار و دید دوتایی می شود.
• پوست قرمز و متورم: در بعضی موارد نادر افرادی با بیماری پوستی Gravesپوست تحت تاثیر قرار می گیرد و سبب قرمزی و تورم پوست به خصوص در ساق و کف پا می شود.
• تیروئید سمی: هیپر تیروئیدیسم می تواند شما را در خطر تیروئید سمی قرار دهد و به صورت ناگهانی علائم را شدت دهد و منجر به تب، افزایش ضربان قلب و گاهی اوقا ت سبب هذیان گویی شود، اگر این علائم را دیدید سریعا در پی درمان باشید.
رژیم غذایی در پرکاری تیروئید:
- استفاده از یک رژیم غذایی غنی از غلات کامل ،منابع پروتئینی عاری از چربی ،میوه جات و سبزیجات
کاهش میزان ید دریافتی
دریافت منابع کلسیم
محدودیت فیبر غذایی در هنگام مصرف دارو
امروزه به خوبی نقش تعدادی از ریزمغذی ها درسلامت تیروئید شناخته شده است که ید و سلنیوم مهمترین آنها می باشند. عملکرد حیاتی ید در سنتز هورمونهای تیروئیدی منجربه توجه تاریخی به این عنصر جزئی دربیماری های تیروئیدی گردیده است.
-سایر کمبودهای ریزمغذی ها : مانند آهن، سلنیوم، ویتامین A و احتمالا روی می تواند با وضعیت تغذیه ای ید و عملکرد تیروئید تداخل داشته باشند.
گفته می شود بیماری تیروئید می تواند زمینه ساز ابتلا به بیماری سلیاک گردد. سلیاک یک بیماری در هضم غذاست که توانایی جذب مطلوب مواد غذایی را محدود می کند. افراد مبتلا به بیماری سلیاک نمی توانند غذاهای حاوی گلوتن را مصرف کنند، گلوتن پروتئینی است که در منابع نشاسته ای یافت می شود. اگر بیماری پر کاری تیروئید شما با سلیاک مرتبط باشد محدود نمودن رژیم غذایی از مصرف : محصولات گندم و جو می تواند تاثیر مفیدی داشته باشد.
کم کاری تیروئید Hypothyroidism))
کم کاری تیروئید به حالتی اطلاق می شود که غده تیروئید شما مقادیر کافی از هورمونهایی مهم و خاص را تولید نکند. زنان به ویژه زنان بالای 50 سال بیش احتمال دارد که به کم کاری تیروئید مبتلا گردند.
اگر کم کاری تیروئید درمان نشود ، نشانه ها و علایم بیماری به تدریج شدیدتر می گردند. تحریک مداوم تیروئید به منظور آزادسازی هورمونهای بیشتر، ممکن است منجر به افزایش حجم تیروئید (گواتر) گردد. به علاوه ممکن است با پیشرفت بیماری بیشتر دچار فراموشی شوید و روندهای فکری شما آهسته تر شود و یا احساس افسردگی کنید.
رژیم غذایی در کم کاری تیروئید:
1- از مصرف زیادمواد غذایی گواتروژن پرهیز کنند
(کلم ،شلغم ،روغن کلزا ، بادام زمینی ، ارزن و سویا )
2-سویا می تواند مانع جذب کافی داروهای تیروئید شود.
3-از نمک در پایان پخت غذا استفاده کنید در ضمن نمک ید دار نباید در شیشه های شفاف و در معرض نورنگهداری شود.
4-زیاده روی در مصرف ید باعث کم کاری تیروئید می شود.
5-تنظیم کالری دریافتی برای جلوگیری از افزایش وزن ضروری است.
6-اطمینان نسبت به تامین مقادیر کافی ویتامین های B2،B3،B6،که برای تولید هورمون تیروئید ضروری هستند لازم است.
ویتامین C: توت فرنگی،آناناس ،هندوانه،موز،سیب زمینی،هلو
ویتامین A: جگر،تخم مرغ،ماهی های روغنی ،سبزی های سبز رنگ (به جز گیاهان خانواده کلم) ،سبزی ها و میوه های زرد ونارنجی رنگ
ویتامین E: روغن های گیاهی ،غلات و مغز دانه ها به جز بادام زمینی
ویتامین B: غلات سبوس دار ،گوشت گاو ،گوشت ماکیان و ماهی
استفاده از منابع غنی از روی : غذاهای دریایی،گوشت قرمز ،گوشت ماکیان ، غلات سبوس دار
مصرف منظم منابع غنی از فیبر نظیر سبزی ها،میوه هایی مانند انجیر ،آلو،سیب،مرکبات وهمچنین حبوبات وغلات سبوس دار برای بطرف شدن یبوست
استفاده از منابع غنی از آهن مانند جگر،گوشت قرمز،غلات غنی شده با آهن
استفاده از اسید های چرب ضروری به ویژه امگا 3 که منبع غنی آن ماهی های روغنی آب های سرد است .کمبود اسید های چرب ضروری می تواند باعث بر هم خوردن تعادل در عملکرد غده تیروئید شود.