دپارتمان تغذیه

سفره هفت سین :

در کشورهای مختلف هفت سین های متفاوتی پهن می شودسفره هفت سینی که امروزه بیشتر مرسوم است داری هفت مورد از چیزهای مانند:
• سبزه : نماد خرمی و نو زیستی
• سرکه : نماد شادی
• سمنو : نماد خیر و برکت
• سیب : نماد مهر و مهرورزی
• سیر : نگهبان سفره
• سماق: نماد مزه زندگی
• سنجد : نماد حیات
• سپند : اسفند
دراینجا به خواص تغذیه ای بعضی از اجزاءسفره هفت سین می پردازیم :

                                                                                                                                                             

سمنو را از عصاره جوانه گندم تازه و آرد کامل گندم تهیه می کنند. سمنو به دلیل دارا بودن کلسیم و پتاسیم٬ مصرف متعادل آن به افراد سالمند و کسانی که دچار پوکی استخوان هستند، توصیه می‌شود. فسفر آن قابل توجه بوده و برای رشد مغزی کودکان و زنان شیرده مفید است. آهن، اسید فولیک و ویتامین‌های گروه ((ب)) آن عاملی برای خون سازی و تنظیم هورمونها بوده و می‌تواند در رفع خستگی و آرامش اعصاب تأثیرگذار باشد البته قند آن در مقایسه با ساکاروز، شیرینی کمتری دارد، اما این دلیلی نمی‌شود که افراد در مصرف آن زیاده‌روی کنند و برای مبتلایان به دیابت و چربی خون بالا محدودیت مصرف دارد.مواد و ویتامینهای موجود در گندم و جوانه آن، ارزش غذایی فراوانی دارد و انرژی‌زا است. سمنو دارای ویتامینهای K ، E و A و گروه ویتامین‌های B12 ٬ B8 یا بیوتین ٬ B5 ٬ B3 ٬ B1  و مواد مهم دیگر مانند کرومیوم، روی، سلنیوم، آهن و مس است.

 
سنجد یکی از سین‌های سفره هفت‌سین  می باشد و دارای خواص درمانی و تغذیه‌ای بی‌شمار است. بهترین اثر سنجد رفع کمبود ویتامین C در بدن بوده و خوردن آن انسان را از ابتلا به امراض عفونی حفظ می‌نماید. این میوه سرشار از ویتامینC  و E   و رنگدانه کاروتن است که همگی خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی دارند. ترکیبات فلاونوئیدی موجود در سنجد خاصیت ضدالتهابی دارند. سنجد مثل زالزالک و ازگیل ضداسهال و قابض است و دارای مقدار زیادی ویتامینK  می‌باشد. مصرف آن در درمان اسهال خونی با منشاء آمیبی و دفع کرم بسیار توصیه می‌شود و تحقیقات انجام شده، نشان داده مصرف میوه و پودر هسته سنجد در درمان التهاب‌های حاد و مزمن موثر است و برخی مطالعات حاکی از آن است که سنجد خاصیت تب‌زدایی دارد. فلاونوئیدهای موجود در سنجد به شل کردن عضلات کمک می‌کنند از این‌رو، مصرف سنجد برای افرادی که از دردهای عضلانی و مفصلی رنج می‌برند، می‌تواند مفید باشد. سنجد حاوی مقادیر قابل توجهی کلسیم میباشد و به همین دلیل در پیشگیری از پوکی استخوان و نرمی استخوان مفید است
توجه: سنجد برای اشخاصی که معده خشک داشته یا دچار یبوست هستند، مضر است. همچنین کسانی که مشکل سوءهاضمه دارند باید در خوردن آن احتیاط کنند.

 
بیشترین مورد استفاده آن در سال‌های اخیر برای موارد قلبی - عروقی و خاصیت ضد میکروبی آن بوده است. سیر سرشار از فولیک اسید، ویتامین C، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامین‌های ب۱ ب۲ و ب۳ است. سیر یک آنتی‌بیوتیک طبیعی، ضد قارچ و ضد ویروس قوی است، سیر حاوی  ترکیب آلیسین  است که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی عمل می‌کنند. فشار سیستولی و دیاستولی خون را کاهش می دهد. اثرات ضد میکروبی ، ضد سرطان ،آنتی اکسیدانی دارد .
سیر جلوی تجمع پلاکتی را می گیرد و در بیماری های آتروسکلروز نقش پیشگیری کننده و احتمالا درمانی دارد.  سیر ظاهرا تاثیری بر متابولیسم داروها ندارد، اما بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد استفاده می‌کنند، باید در مصرف سیر احتیاط کنند. از این رو افرادی که جراحی می‌کنند باید ‌٧ تا ‌١٠ روز پیش از جراحی از خوردن سیر خودداری کنند چرا که سیر زمان خونریزی را طولانی‌تر می‌کند .

 
     سیب :این میوه خوش عطر و طعم حاوی مقدار زیادی پتاسیم، سدیم، کلسیم و فسفر و مقادیر زیادی ویتامین آ و ب می‌باشد . سیب، یکی از سلامت بخش‌ترین خوراکی‌های اطراف ما محسوب می‌شود.
از جمله خواص سیب عبارتند از :
•    سیب عملکرد روده ها را بهبود می‌بخشد. پکتین موجود در سیب با افزایش میزان مدفوع و ادرار به درمان یبوست و اسهال کمک می‌کند و معمولا سلامت روده را بهبود می‌بخشد. محققان دریافته اند که پکتین موجود در سیب شیوع بیماری تومور روده بزرگ را کاهش می‌دهد.
•    سیب کلسترول را کاهش می‌دهد. پکتین سیب باعث کاهش کلسترول بد خون (LDL) می شود.
•    سیب خطر سرطان را کاهش می‌دهد.
•     سیب فرآیند پیری را به تاخیر می‌اندازد.

  سماق:            

 .
خواص سماق عبارتند از :
- خاصیت ضد میکروبی دارد.
- خاصیت آنتی اکسیدانی دارد.بنابراین از بروز سرطان ها جلوگیری می کنند.
- برای بیماران دیابتی مفید است
-    به دلیل داشتن تانن فراوان، قابض و پاک کننده معده می‌باشد.
- خاصیت ادرارآور یا دیورتیک دارد.
- تب را پایین می آورد.
- در درمان بیماری‌های روماتیسمی و نقرس موثر است.
- خون را تصفیه می کند و مواد زائد خون (مانند اوره) را دفع می ‌کند.
- لثه‌ها را تقویت کرده و آنها را محکم می ‌سازد.
- برای برطرف شدن تهوع و بی اشتهایی مفید است.
- تقویت کننده دستگاه گوارش است.
-    اگر همراه گوشت خورده شود از مسمومیت گوشت جلوگیری می‌کند.

 
سرکه از جمله فرآورده‌های طبیعی است که مصرف خوراکی و دارویی داشته و این روزها بیشترین کاربرد را در تهیه انواع ترشیجات دارد. و سرشار از ویتامین‌ها و املاح معدنی است. مصرف سرکه در انواع ترشی‌ها، شورها و سالادهای فصل باعث خوشمزگی و طعم‌دهندگی و تحریک اشتها و ترشح بیشتر شیره گوارشی شده و هضم غذا را بهتر می‌کند. استفاده از سرکه در کنار وعده‌های غذایی باعث رقیق شدن خون شده و به تجزیه چربی‌ها و دفع سموم کمک کرده و سبب کاهش چربی و کلسترول بد خون می شود.هضم و جذب موجود در موادغذایی را آسان می‌کند و در سوخت‌وساز بدن موثر است. سرکه می‌تواند باکتری‌های مضر سیستم گوارشی را از بین ببرد.
سرکه ضدعفونی‌کننده قوی است و می‌تواند به عملکرد سم‌زدایی کبد کمک کرده و صفرا را از بین ببرد.