دپارتمان تغذیه

فیروزه عمرانی ، کارشناس تغذیه و رژیم درمانی

راهنمای رژیم غذایی فاقد گلوتن

گلوتن چیست ؟ گلوتن نام یکی از پروتئین های موجود در گندم ، چاودار و جو است . وجود این ملده در آرد باعث ایجاد حالت چسب مانند و ورآمدن خمیر می شود .

در افراد مبتلار به بیماری سلیاک وجود این پروتئین در غذا با آسیب زدن به روده منجر به کاهش جذب مواد مغذی ضروری می گردد و اگر این بیماری درمان نشود می تواند باعث کمبود مواد مغذی ، بیماریهایی مانند کم خونی فقر آهن ،کاهش تراکم استخوان ، کاهش وزن و کمبود ویتامین ب و فولات نیز شود .

اگر فرزند شما به تازگی مبتلا به بیماری سلیاک شده ممکن است دارای احساس بدی باشید باید بدانید که بیماری سلیاک یک اختلال قابل درمان است و آسیب روده ای برگشت پذیر و قابل درمان است .

این کتابچه راهنمایی است که به شما کمک می کند که شیوه زندگی فاقد گلوتن را طراحی کنید و مهمترین گام این است که با پزشک متخصص و  همچنین یک متخصص تغذیه در ارتباط باشید .

 غلات حاوی گلوتن شامل گندم ، چاودار و جو و تمام مشتقات آنها می باشد  . جدول شماره یک ، لیستی از غلاتی که باید از خوردن آن اجتناب کرد ارائه شده است . این دانه ها در موادی مانند انواع  نان ، ماکارانی ، برشتوک ، کیک ، پیتزا ، پای و کلوچه ها وجود دارند .

جدول شماره 1  :

به منظور حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی خود ، منابعی که دارای گلوتن مخفی هستند نیز باید مشخص شده و از رژیم غذایی حذف گردند که در جدول شماره 2 نمونه ای از این مواد غذایی ذکر شده است :

جدول شماره 2 :

باید توجه داشت که تمام برچسب های غذایی با دقت خوانده شود و محصولات فاقد گلوتن انتخاب شود .

نکته : پروتئن گلوتن از طریق پوست عبور نمی کند با این حال دست ها باید پس از دست زدن به موادغذایی و قبل از غذاخوردن برای جلوگیری از آلودگی شسته شوند .

قوانین جدید برچسب های غذایی :

هر گونه محصولات غذایی تولید شده که دارای مواد آلرژی زا می باشند باید در برچسب غذایی ذکر شوند این قانون جدید شرکتها را موظف کرده که اگر موادغذایی دارای هشت ماده غذایی حساسیت زا که شایع ترین آنها تخم مرغ ، ماهی ، شیر ، بادام زمینی ، صدف ، سویا ، آجیل و گندم می باشند ذکر کنند . مثلا اگر پروتئین گندم به عنوان مواد تشکیل دهنده ( حتی در مقدیر بسیار کم به عنوان رنگ ، طعم دهنده و چاشنی ) استفاده شود باید آن را در مواد آلرژی زا اعلام کنند .

بیمار مبتلا به سلیاک چه می تواند بخورد :

نگران تغذیه کودک مبتلا به بیماری سلیاک خود نباشید زیرا غذاهای فراوانی وجود دارند که فاقد گلوتن هستند که در جدول شماره 3 لیستی از این دانه ها ذکر گردیده است .

غلات فاقد گلوتن :

جدول شماره 3 :

برنامه ریزی وعده های غذایی فاقد گلوتن :

صبحانه:

-         غلات برنج با آجیل ، دانه ها و یا میوه های خشک

-         غلات برنج و شیر و میوه های تازه

-         میوه و ماست مخلوط

-         پنیر و مشتقات پنیر با سیب

-         تخم مرغ ، پنیر و املت گیاهی با سیب زمینی سرخ شده

-         تخم مرغ

ناهار و شام :

-         سیب زمینی پخته با پنیر و سبزیجات

-         سالاد با سبزیجات خرد شده ، بادام و یا دانه آفتابگردان و گوشت بدون چربی ( مرغ ، تن ماهی و ... )

-         تن ماهی با سبزی های مخلوط و میوه های تازه

-         گوشت یا مرغ یا غذاهای دریایی و سبزیجات خرد شده

-         گوشت گاو و چیپس ذرت

-         گوشت و یا کباب مرغ با برنج

میان وعده :

-         کیک برنج و یا نان برنج با پنیر و کره بادام زمینی

-         ساقه های کرفس با پنیر خامه ای و کره بادام زمینی

-         پودینگ ، بستنی با ماست

-         سیب زمینی پخته

-          پفیلا